Spring naar content

Veranderingen in beweeggedrag tijdens de coronacrisis hebben grote impact op gezondheid en kwaliteit van leven

De coronacrisis had in 2020 een duidelijk negatief effect op ons beweeggedrag: er kwamen 750.000 Nederlanders van 25 jaar en ouder bij die minder dan de beweegrichtlijnen bewegen. Mede hierdoor zijn volgens de onderzoekers 46.000 gezonde levensjaren verloren gegaan in 2020. Dit komt neer op een maatschappelijk waardeverlies van 2,3 miljard euro. Volwassenen die minder gingen bewegen waardeerden hun kwaliteit van leven in 2020 lager. Bovendien blijkt dat de sociaaleconomische verschillen in bewegen zijn toegenomen. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit het vandaag verschenen rapport ‘Impact van veranderingen in sport en bewegen door het coronavirus in 2020. Van coronacrisis naar beweegcrisis?’ van het Sports & Economics Research Centre (SERC) van de HAN University of Applied Sciences, in opdracht van Kenniscentrum Sport & Bewegen. 

Doel van het onderzoek is om meer inzicht te krijgen in de veranderingen in ons beweeggedrag door de coronacrisis en de impact daarvan op de gezondheid en welzijn van de Nederlandse bevolking voor verschillende groepen volwassenen van 25 jaar en ouder. De kans op minder bewegen was relatief groot voor gezinnen met (jonge) kinderen en specifiek moeders van deze gezinnen; het onderzoek laat zien dat met name hoger opgeleiden en mensen tot 45 jaar juist meer zijn gaan bewegen. De verwachting is dat het beweeg- en gezondheidseffect ook in 2021 sterk negatief zal zijn.

Beweegrichtlijnen: bewegen is goed, meer bewegen is beter 

De beweegrichtlijnen geven aan hoeveel je minimaal moet bewegen: vanaf 18 jaar is dat minimaal 150 minuten per week matig intensief met twee keer per week spier- en botversterkende oefeningen en voor ouderen ook balansoefeningen. Voor lang niet alle mensen zijn de beweegrichtlijnen haalbaar. Het is dan van belang om toch zo veel mogelijk te bewegen of in kleine stappen op te bouwen, omdat alle kleine beetjes al leiden tot gezondheidswinst. Een ‘beweegswitch’ maken is bijvoorbeeld vaak een haalbaar doel: bewegend doen wat je eerder niet bewegend deed, zoals boodschappen met de fiets in plaats van de auto. Met ‘Breng beweging in je dag’ heeft Kenniscentrum Sport & Bewegen samen met professionals uit praktijk en wetenschap verschillende kennisproducten ontwikkeld waarmee professionals hun cliënten stap voor stap naar meer beweging kunnen begeleiden.

Sociaaleconomische verschillen

Bestaande gezondheid- en leefstijlverschillen zijn door de coronacrisis in relatieve zin verder vergroot. Voor de coronacrisis bewogen mensen met een lage sociaal economische status al minder dan mensen met een hoge sociaal economische status. Het is belangrijk om in beleid en aanbod voor bewegen specifiek aandacht voor hen te hebben. Dan gaat het onder meer om keuze voor een wijkgerichte aanpak, inzet ambassadeurs, rekening houden met laaggeletterdheid voor informatieoverdracht en communicatie, sport- en beweegactiviteiten combineren met andere voor hen relevante onderwerpen en activiteiten ook financieel toegankelijk maken.

Ook uit de eerdere Monitor sport en corona van Mulier Instituut blijkt dat de coronacrisis tendenties verergert als groeiende beweegarmoede, teruglopende motorische vaardigheden en toenemende prevalentie van welvaartsziekten en bevattelijkheid voor infectieziekten als gevolg van een ongezonde leefstijl. Ook een aantal andere onderzoeken, zoals het onderzoek van het UMC Maastricht naar de relatie tussen covid-19 en overgewicht en leefstijl bij kinderen, maar ook bijvoorbeeld het advies van de NL Sportraad, onderstrepen de urgentie om de beweegachterstand niet verder op te laten lopen. 

Op lange termijn is niet te voorspellen in welke mate het sport- en beweeggedrag terugkeert naar het oude niveau. Daarom zijn beweegstimulering en sport en bewegen voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk maken cruciaal. De positieve effecten van bewegen zijn onmiskenbaar aangetoond. Zet in op preventie en bewustwording van het belang van bewegen en een gezonde leefstijl en gezonde leefomgeving, beschikbare kennis en inzichten en succesvol gebleken interventies. Houd rekening met de verschillende groepen in de samenleving en hun levensfasen en stimuleer samenwerking tussen verschillende beroepsgroepen en domeinen, zoals bijvoorbeeld al gebeurt in de lokale sport- en preventieakkoorden. Maak vitaliteit structureel onderdeel van (herstel)beleid. 

SERC / HAN

Foto header: Pixabay