Aanvoerdersgroep armoede: waar richten de gemeenten zich op?

12 september 2023

Begin dit jaar heeft Kenniscentrum Sport & Bewegen samen met vijf gemeenten een aanvoerdersgroep gevormd rondom het thema kansenongelijkheid in sport- en beweegdeelname van jeugd naar sociaaleconomisch milieu. Met welke vraagstukken gaan Breda, Dordrecht, Meerssen, Stein en Twenterand de komende maanden aan de slag?

Breda

Vraagstuk
Demy Hermans-Weertman, beleidsadviseur sport en bewegen: “Welke mogelijkheden zijn er om jeugd en ouders met financiële uitdagingen zich welkom te laten voelen bij een sportaanbieder? Hier gaan we samen met een aantal Bredase sport- en beweegaanbieders naar kijken. Wat voor maatregelen kun je nemen om je vereniging of club financieel zo toegankelijk mogelijk te houden, hoe ga je om met schaamte en hoe kun je dergelijke leden het best wijzen op bijvoorbeeld het Jeugdfonds Sport & Cultuur?”

Aanleiding
Hermans-Weertman: “Ondanks dat we in Breda een actief Jeugdfonds Sport & Cultuur hebben, weten we dat sporten nog niet voor ieder kind vanzelfsprekend is. Veel ouders en kinderen weten we nog niet te bereiken met het fonds of ze ervaren een drempel om een aanvraag in te dienen. Daarnaast komen er bij participeren in een sportvereniging meer kosten kijken dan alleen die voor het lidmaatschap. Denk aan het drankje in de kantine, de benzine en de deelname aan een sportkamp. Zelfs voor gezinnen die net boven de armoedegrens leven wordt dit een steeds grotere uitdaging.”

Eerste actiepunten
Hermans-Weertman: “We gaan in gesprek met een aantal sportaanbieders – waaronder voetbal, tennis, dans, boksen en fitness – om te vragen of zij willen participeren in onze proeftuin. In het najaar plannen we twee bijeenkomsten om met elkaar het gesprek aan te gaan. In dit traject maken we gebruik van ervaringsdeskundigen. Hopelijk resulteert dit in een bruikbare leidraad voor andere sport- en beweegaanbieders, waardoor zoveel mogelijk Bredanaars geen financiële drempel ervaren om te gaan sporten.”

Dordrecht

Vraagstuk
Arthur van Moorst, strategisch beleidsadviseur Sport: “Kunnen we sport en (sportief) bewegen een routine maken in het leven van jonge gezinnen in vier buurten in Dordrecht-West? Want inmiddels is bewezen dat als sport en bewegen een routine in het gezin is, de kans veel groter is dat iemand een leven lang blijft sporten en bewegen.”

Aanleiding
Van Moorst: “In korte tijd is het gemeentelijk beleid op armoede, sport en gezondheid herijkt. Het verbinden van deze thema’s is op beleidsniveau inmiddels een logisch gegeven, maar in de praktijk is het soms nog zoeken. Een gerichter proces op een duidelijk praktijkvoorbeeld moet ons in staat gaan stellen om echt impact te maken.”

Eerste actiepunten
Van Moorst: “Het is nu van belang om in gesprek te gaan met de doelgroep. De verbindingen zijn gelegd om aan te sluiten bij al bestaande activiteiten en van daaruit gaan we met ouders in gesprek. Om op te halen wat hun wensen en behoeften zijn, maar ook om te achterhalen wat zij als knelpunten en uitdagingen zien.”

Meerssen

Vraagstuk
Cyriel van Glabbeeck, beleidsmedewerker Participatie, Armoede en Inburgering: “Welke beweegbehoefte ligt er bij de doelgroep* en hoe kunnen we hier op een duurzame wijze invulling aan geven?”  

(*gezinnen met kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar die opgroeien in armoede)

Aanleiding
Van Glabbeeck: “Alle Meerssenaren gelijke kansen gunnen is het uitgangspunt in ons Uitvoeringsplan Armoede. Kinderen die opgroeien in armoede blijven achter met bewegen, hebben een grotere kans op ontwikkelingsachterstanden, een slechtere gezondheid en sociale uitsluiting. In Meerssen treft dit momenteel zo’n honderd kinderen. Tijdens de vakantieperiodes organiseren we beweegactiviteiten voor kinderen in de leeftijd van 4-18 jaar en de praktijk wijst uit dat alleen kinderen, die zijn aangesloten bij een sportvereniging en/of voldoen aan de beweegnorm, hieraan meedoen. Daarnaast is gebleken dat slechts een kwart van de jeugd, die recht heeft op het Jeugdfonds Sport & Cultuur, hier gebruik van maakt. Dit betekent dat we de doelgroep nog niet goed genoeg bereiken.” 

Eerste actiepunten
Van Glabbeeck: “Het eerste actiepunt is het in kaart brengen van de huidige intermediairs. Datzelfde doen we vervolgens met de doelgroep, dus gezinnen met kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar, die opgroeien in armoede. Met die gezinnen gaan we in gesprek om te kijken welke beweegbehoefte ze hebben. Aan de hand van de uitkomsten nemen we praktische vervolgstappen om een duurzaam programma neer te zetten, dat bijdraagt in het stimuleren van het sport- en beweeggedrag van deze kinderen en hun ouders.”

Stein

Vraagstuk
Frank van den Boomen, beleidsmedewerker sport en verenigingsadviseur: “Hoe stimuleren we het sport- en beweeggedrag van gezinnen – met kinderen onder de 18 jaar -, die te maken hebben met geldstress? Deze doelgroep moet vaak keuzes maken over wat wel of juist niet te doen met de beperkt beschikbare financiële middelen. Bewegen is voor hen geen vanzelfsprekendheid en zij ervaren drempels om in beweging te komen en te blijven.”

Aanleiding
Carla Saris, beleidsmedewerker financiële gezondheid: “Mensen met geldzorgen bezuinigen op hun uitgaven. Abonnementen worden vaak als eerste beëindigd en niet zelden wordt bespaard op kosten voor sport en bewegen, terwijl dat er juist voor zorgt dat mensen gezond blijven en af en toe hun zorgen kunnen vergeten. Daarom kijken we hoe we gezinnen met geldzorgen kunnen stimuleren om te blijven bewegen. We willen het bestaande aanbod (nog) beter onder de aandacht brengen en ervoor zorgen dat regelingen zo goed mogelijk aansluiten bij wat gezinnen met geldzorgen nodig hebben.”

Eerste actiepunten
Saris: ”Allereerst gaan we aan de slag met acties, die we op korte termijn al kunnen realiseren en waarmee we eenvoudig een verschil kunnen maken. Zo zijn veel organisaties en regelingen reeds gericht op deze doelgroep, maar weet men elkaar nog niet altijd te vinden of sluiten de voorwaarden niet goed aan bij de behoefte. We werken daarom aan betere randvoorwaarden voor ondersteuning van deze doelgroep. Tegelijkertijd gaan we aan de slag met lange termijndoelen, waarbij we sport en bewegen stimuleren bij al onze inwoners. Zo onderzoeken we de mogelijkheden voor passend en toegankelijk beweegaanbod voor iedereen. Denk bijvoorbeeld aan gratis bewegingsaanbod/verenigingslidmaatschap voor de jeugd of gratis toegankelijke sportvoorzieningen en ontmoetingsplekken in de openbare ruimte.”

Twenterand

Vraagstuk
Joost Kock, beleidsmedewerker Sport en Jeugdwelzijn: “Hoe kunnen we integraal en vanuit een gezamenlijke visie de sport- en beweegparticipatie van gezinnen in armoede verhogen?”

Aanleiding
Kock: “Ons college heeft zich ten doel gesteld om inclusief sporten nog meer mogelijk te maken en hierover met onze verenigingen afspraken te maken  Daarnaast is ook in onze sport- en beweegvisie 2018-2021 aandacht geschonken aan het bouwen aan een inclusieve samenleving, waarin iedereen profiteert van de voordelen van sport en cultuur. Met onze huidige (minima)regelingen voor mensen met een laag inkomen wordt vooral kinderarmoede effectief bestreden, maar ook onder Twenterandse volwassenen met een beperking of een laag inkomen leeft de groeiende behoefte om actief deel te nemen aan sport, muziek, dans, beeldende kunst of andere creatieve activiteiten. Hieraan deelnemen draagt voor hen bij aan welzijn, verbinding en perspectief en daarnaast levert het ook minder kosten op binnen het sociaal domein.”

Eerste actiepunten
“Deze maand stellen we een coördinator aan, die het eerste aanspreekpunt vormt voor organisaties, die achter de voordeur komen bij inwoners die in armoede leven en die willen deelnemen aan sport- en/of culturele activiteiten. Deze coördinator is de schakel tussen betrokken organisaties en stemt de deelname van de inwoners met ze af. Ook richt de coördinator zich op het actief benaderen van intermediairs voor de verschillende fondsen en regelingen en op het schakelen tussen intermediairs van het Volwassenenfonds en voorliggende organisaties.”