Veranderingen in en betekenissen van sport en bewegen net na de lockdown

Niet iedereen lukte het in een periode met strenge coronamaatregelen even goed om het sportgedrag aan te passen en actief te blijven. Ook binnen een groep Nederlanders voor wie dat in theorie het makkelijkst lijkt, lopen ervaringen zeer uiteen. Dat blijkt uit een inventarisatie onder 52 relatief ‘geprivilegieerde’ en vooral sportieve individuen net na de laatste lockdown.

Ervaring verschilt per persoon
Een deel bleef even actief en paste zich waar nodig makkelijk aan. Anderen hadden veel moeite om gemotiveerd en gedisciplineerd te blijven toen een vast sportverband tijdelijk wegviel. Dit was ongeacht of ze tot een relatief ‘kwetsbare’ groep behoren omdat ze een chronische aandoening of beperking hebben. Het is dus belangrijk oog te blijven houden voor individuele variatie achter algemene statistieken. Inzoomen op groepen die zich gemiddeld genomen ‘goed’ redden, laat alsnog grote verschillen zien.

Met sportgedrag ook welbevinden beïnvloed
De coronamaatregelen ontregelden het sportgedrag en daarmee het welbevinden van veel respondenten. De helft ervaarde fysieke, mentale of sociale klachten doordat ze hun sport- en beweeggedrag moesten aanpassen. Ze misten bijvoorbeeld een uitlaatklep, hadden minder motivatie of een slechtere conditie, kwamen aan of ervaarden een verminderd (mentaal) welzijn.

Thuiswerken werkt positief en negatief
Verschillen in ervaringen kwamen vooral door de gevolgen van thuiswerken voor sport en bewegen. Een deel van de mensen had veel ruimte om hun dag zelf in te delen en juist meer te sporten. Anderen waren juist minder fysiek actief doordat de (fiets)reis van en naar het werk wegviel en ze gedurende de dag meer zaten.

Verschillen in motivatie
Niet iedereen kon voldoende motivatie en zelfdiscipline opbrengen om te sporten toen een vast sportverband wegviel. Waar de één een goed of soms zelfs beter alternatief vond, viel het de ander vooral heel zwaar om (tijdelijk) niet te kunnen sporten zoals ze gewend waren.

Open vragenlijst ingevuld door 52 mensen
Voor deze inventarisatie is in maart 2022 een openbaar toegankelijke, korte online vragenlijst uitgezet. Daarin is gevraagd op te schrijven hoe corona op dat moment van invloed was op sporten en bewegen en wat dat met de invuller deed. Deze en enkele andere vragen zijn ingevuld door 52 mensen, onder wie tien met een chronische aandoening en/of beperking. Deze inventarisatie is onderdeel van het onderzoeksproject ‘Ongelijkheid in sport en bewegen onder COVID-19’, dat wordt gefinancierd door ZonMw.