Pedagogisch sportklimaat in het voetbal

Gemiddeld beoordelen ouders en jeugdtrainers het pedagogisch sportklimaat op de voetbalvereniging als voldoende. Maar er zijn ook uitdagingen, vooral als het gaat om scholing van alle trainers in pedagogische en didactische basisprincipes. Dat blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut onder ouders, trainer-coaches en jeugdsporters.

Een op de vijf ouders maakt zich wel eens zorgen over begeleiding
In het voetbal vindt de meerderheid van de ouders (61%) de trainer van hun kind pedagogisch bekwaam. Toch maakt een op de vijf zich wel eens zorgen over de begeleiding die hun kind krijgt bij de vereniging.

Ouders zien hierbij verschillen tussen clubs en tussen niveaus binnen de club. Zo krijgen de teams die op hoger niveau spelen betere begeleiding.

Trainers belangrijk voor plezier in de sport
Het gedrag van een trainer maakt veel verschil voor hoeveel plezier jonge voetballers in de sport hebben. De voetballers zelf vinden een aantal zaken belangrijk voor een trainer:

• een positieve houding;
• een goede balans tussen serieus zijn (regels opstellen, ingrijpen bij ruzie) en humor (grapjes maken tussendoor);
• ruimte om aan te geven wat de kinderen willen oefenen, zodat ze kunnen werken aan hun verbeterpunten.

Opleiding van waarde voor trainers
Trainer-coaches die een trainersopleiding hebben gevolgd herkennen de aspecten van een pedagogisch sportklimaat (bijvoorbeeld het stimuleren van autonomie) beter dan trainers die geen opleiding hebben gevolgd of die weinig ervaring hebben. Een scholing of opleiding met expliciete aandacht voor aspecten van pedagogisch handelen is dus van grote waarde voor trainers.

In de voetbalsport zijn relatief veel niet-opgeleide trainers actief, terwijl ouders en trainers in deze sport juist veel uitdagingen ervaren (zoals onsportief gedrag).

Onderzoek onder ouders, trainers en kinderen
Voor dit onderzoek zijn digitale vragenlijsten uitgezet onder ouders (n=748) en trainer-coaches (n=317) van jeugdsporters in het voetbal (zowel recreatief als prestatief). Daarnaast zijn focusgroepgesprekken gevoerd met 22 jeugdsporters (10-14 jaar) uit het voetbal.