Exploring childcare spaces

Dit proefschrift beschrijft de resultaten van een onderzoek naar de relatie tussen ruimtelijke kenmerken van de binnenspeelruimte in het kinderdagverblijf en exploratief en sociaal gedrag van kinderen.

Met een nieuwe observatie-instrument is onderzocht welke gebruiksmogelijkheden (affordanties) jonge kinderen benutten die geboden worden door de verschillende elementen in de ruimte, zoals tafels, speelhoeken, kasten en het vrije vloeroppervlak.

Door gedetailleerd te onderzoeken welke affordanties kinderen gebruiken tijdens vrij spel, is inzicht verkregen in hoe kinderen de ruimte exploreren, en welke elementen in de ruimte het meest gebruikt worden. Het onderzoek is uitgevoerd in tien verticale groepen in tien kinderdagverblijven; de leeftijd van de geobserveerde kinderen varieerde van 11 tot 48 maanden.

Voorafgaand aan de hoofdstudie is een review uitgevoerd van internationale studies die de relatie tussen ruimtelijke kenmerken van de binnenruimte van kindercentra en de sociale en cognitieve ontwikkeling en gedrag van jonge kinderen hebben onderzocht. De resultaten van deze narratieve review worden in hoofdstuk 2 beschreven.

Conclusie

De belangrijkste conclusie van dit proefschrift is dat exploratief en sociaal gedrag van kinderen gerelateerd is aan de ruimtelijke componenten van de binnenspeelruimte van kinderdagverblijven. Het gebruik van een observatie-instrument, gebaseerd op het concept van affordanties, heeft geleid tot nieuwe inzichten in de manier waarop kinderen ruimtelijke componenten gebruiken tijdens vrij spel. Deze inzichten kunnen richting geven aan beleid en praktijk. De resultaten die in dit proefschrift worden gerapporteerd maken duidelijk dat de ruimtelijke omgeving van kinderdagverblijven een meer prominente plaats verdient, niet alleen in toekomstig onderzoek naar gedrag en ontwikkeling van kinderen, maar ook in regelgeving en toezicht die de kwaliteit van de kinderopvang moeten waarborgen.