Naar gedragen gedragsverandering

Rede uitgesproken door Lars Tummers bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Bestuurs- en Organisatiewetenschap, in het bijzonder Publiek Management en Gedrag, aan de Universiteit Utrecht op 15 maart 2019.

De stelling in deze oratie is dat bestuurskundigen en psychologen moeten samenwerken om te komen tot gedragen gedragsverandering. Het veranderen van gedrag is vaak noodzakelijk om maatschappelijke problemen aan te pakken, zoals schulden bij studenten of een tekort aan orgaandonoren. De psychologie laat zien dat je bijvoorbeeld via nudges (duwtjes) gedrag kan veranderen. Maar de overheid mag geen manipulator zijn die zonder draagvlak de nieuwste gedragstrucs toepast. Hier komt de expertise van bestuurskundigen van pas. Bestuurskundig onderzoek naar bijvoorbeeld weerstand tegen overheidshervormingen laat zien dat draagvlak niet vanzelfsprekend is. Als er geen draagvlak is kunnen goed bedoelde interventies zelfs contraproductief werken. In zijn oratie vertelt Tummers hoe hij de komende jaren onderzoek wil doen naar gedragen gedragsverandering, in nauwe samenwerking met wetenschap en praktijk.