Exploring the sports experiences of socially vulnerable youth

Sportdeelname voor kwetsbare jongeren wordt vaak gerelateerd aan allerlei positieve uitkomsten. De gedachte is vaak dat jongeren tijdens het sporten allerlei positieve ervaringen hebben waardoor ze nieuwe dingen leren, zich gezonder en vrolijker gaan voelen, nieuwe vriendjes maken etc.

In dit onderzoek hebben we onderzocht hoe kwetsbare jongeren het sporten ervaren en welke factoren bijdragen aan positieve en negatieve sportervaringen. We hebben daarvoor interviews uitgevoerd met 22 kwetsbare jongeren die sporten bij een lokale sport- of fitnessclub. De resultaten laten zien dat de jongeren over het algemeen positieve ervaringen hebben tijdens het sporten. Maar voor jongeren voor wie de sportomgeving een plek is met uitdagingen die gelijk zijn aan de uitdagingen die ze in het dagelijkse leven tegenkomen, kan de sportomgeving ook een plek zijn met negatieve ervaringen. Zo kunnen jongeren bij de sportvereniging geconfronteerd worden met pestgedrag, waardoor ze zich afgewezen kunnen voelen. Zeker als ze dit pestgedrag ook op andere locaties ervaren. De balans tussen positieve en negatieve sportervaringen is voor kwetsbare jongeren fragiel en is sterk afhankelijk van drie factoren:

1. De mate waarin het voor een jongere zichtbaar is wat zijn vaardigheden zijn en hoe hij die kan verbeteren. Dit kunnen sporttechnische vaardigheden zijn, maar ook sociale of cognitieve vaardigheden. Het vergrote inzicht in zichzelf draagt bij aan begrijpelijke sportervaringen.
2. De mate waarin een jongere vertrouwen heeft tijdens het sporten, bijvoorbeeld doordat de sportcoach ze steunt bij het aanleren van nieuwe vaardigheden of met positieve aanwijzingen tijdens een wedstrijd. Dit draagt bij aan hanteerbare sportervaringen.
3. De mate waarin sport voor een jongere een leuke en positieve uitdaging is. Als sport een te moeilijke uitdaging wordt, dan bestaat de kans op negatieve sportervaringen. Anderzijds ervaren jongeren een gebrek aan uitdaging als saai. Wanneer de sport leuke uitdagingen biedt voor jongeren dan kan het sporten bijdragen aan betekenisvolle ervaringen.

De sportcoach heeft veel invloed op de sportervaringen van kwetsbare jongeren en kan de fragiele balans tussen positieve en negatieve ervaringen laten doorslaan naar positieve ervaringen. Het is dus geen vanzelfsprekendheid dat de sportervaringen van kwetsbare jongeren overwegend positief zijn. Het klimaat waar de jongeren in sporten is een belangrijke factor hierin.