De openbare ruimte als grootste sportpark van iedere gemeente
sportief-ruimtelijke vraagstukken vereisen verandering van paradigma
Nu maakt deze groep sporters gebruik van de bestaande openbare ruimte. Maar als je deze ruimte formeel gaat zien als ‘sport’ ruimte, dan zijn er nog wel wat verbeteringen mogelijk. Niet dat alles gelijk op de schop moet en alles aan ‘officiële’ normen moet gaan voldoen, maar met simpele aanpassingen kan een gemeente de sporters al flink tegemoetkomen. Het voorzien in een goede en veilige ondergrond met bijbehorende verlichting is een eerste vereiste. Dit kan al dan niet worden aangevuld met goede routeduidingen en basisvoorzieningen als afstandsmarkeringen, watertappunten en natuurlijke trainingselementen. Maar er is voor gemeenten vooral winst te behalen in het verbeteren van sportinfrastructuur die informele sportroutes verbindt met bestaande sportparken. Al vanaf de jaren ‘60 heeft Nederland de traditie om sportparken aan de randen van een dorp of stad te situeren. Het gevolg is dat het merendeel van de sporters met de auto naar het sportpark komt. Nu de trend is dat mensen meer informeel en laagdrempelig willen sporten, is juist deze excentrische ligging nadelig voor het sportpark. Mensen willen lekker makkelijk vanuit huis, even tussen de bedrijven door, een uurtje sporten, zonder verplichtingen en vaste afspraken…
Sportnetwerk
Dat klinkt lekker makkelijk, maar tegelijkertijd schuilt daarin ook het gevaar van afhaken. De drempel om niet te gaan sporten is gelijk ook een stuk lager. Onderzoek van NOC*NSF heeft uitgewezen dat iemand die zelf start met bewegen (neem hardlopen of fitness) dit zeven weken volhoudt, zo niet zeven dagen. Doet hij dit in sportschoolverband (wel betalen, geen sociale binding) dan houdt hij dat zeven maanden vol. In verenigingsverband is dat zeven jaar. Wanneer je dit ongebonden sporten meer kunt verbinden met gebonden sportverenigingen, dan gaat de beweeglijn aanmerkelijk omhoog. Dus wanneer je al deze ongedwongen ‘bewegers’ op een ongedwongen manier een ontmoetingsplaats biedt, dan ontstaat er een verbinding, die zowel de sporter ondersteunt in het sporten als de vereniging kansen biedt tot verbreding van hun sportaanbod. Een helder sportnetwerk met zowel goede sociale als fysieke verbindingen naar de woonwijken biedt sportparken/-verenigingen de kans om zich sterker in het maatschappelijke veld te manifesteren. Daarmee worden de formele sportfaciliteiten meer toekomstbestendig tegen alle demografische en maatschappelijke ontwikkelingen en worden mensen van jong tot oud aangespoord tot een meer gezonde leefstijl.
Slimme koppelingen
Vanuit deze gedachte is Sport&Ruimte ontstaan. Sport&Ruimte verbindt sport met de (openbare) ruimte. Zowel vanuit de organisatorische kant: samen met sportverenigingen en sportparken een gedegen toekomstvisie opstellen, die aansluit bij de wens van veel gemeenten dat deze voorzieningen meer zelfstandig worden. Als ook op ruimtelijk vlak: het letterlijk verbinden van sportvoorzieningen met hun doelgroep door slimme ruimtelijke en programmatische koppelingen te maken. Samen met de partners het Mulier Instituut en het Erasmus MC wordt actueel wetenschappelijk onderzoek vertaald naar praktische ingrepen, waarbij de disciplines sport en ruimtelijke ordening met elkaar worden verbonden. Twee disciplines die tot op heden elkaar negeerden maar die, nu de sportparken zo onder druk staan en de maatschappelijke focus zo gericht is op een vitale samenleving, juist tot elkaar zijn veroordeeld. Sport&Ruimte begeleidt beide partijen om tot een meer integrale manier van werken te komen en om gezamenlijk de bestaande paradigma’s te herijken aan deze nieuwe actualiteit. Met als einddoel: een gezonde en natuurlijke sportinfrastructuur die mensen op een laagdrempelige manier aanspoort tot meer bewegen binnen de warme sociale structuur van formele sportvoorzieningen.
Sport&Ruimte bestaat uit Rens van Kleij en Thecla van Dijk. Rens is van huis uit bewegingswetenschapper en zeer ervaren met ‘formele’ sportaccommodaties. Thecla van Dijk heeft als architectonisch vormgever en stadssocioloog ruime ervaring in complexe inrichtingsvraagstukken voor het publieke domein.