Nieuwe NHG leefstijlmodules bieden kansen voor sport en bewegen
Wat houdt een goede leefstijladvisering voor de eerstelijn in?
De zorgmodules bestrijken 4 thema’s:
- Alcohol.
- Bewegen: gericht op mensen met risicofactoren of (chronische) ziekten bij wie het aanleren van een gezond bewegingsgedrag onderdeel is van de behandeling.
- Roken.
- Voeding: gericht op mensen met risicofactoren of (chronische) ziekten bij wie het aanleren van een gezond voedingsgedrag onderdeel is van de behandeling. ?
Naast de specifieke thema’s gaan de Zorgmodules in op algemene aspecten die bij elke vorm van leefstijladvisering aan de orde zijn, zoals:
- motiverende gespreksvoering: om de patiënt vertrouwen te laten krijgen in het eigen vermogen tot gedragsverandering;
- het verantwoord stimuleren van zelfmanagement bij die patiënten die hiertoe voldoende vaardigheden hebben;
- samenwerkingsafspraken binnen zorggroepen of met andere eerstelijnszorgverleners;
- het opzetten en onderhouden van een sociale kaart.
Ook het aankaarten, inventariseren en evalueren van leefstijlproblematiek komen aan de orde.
Preventie nu verankerd in toekomstvisie, richtlijnen en persoonlijke gezondheidscheck
De introductie van de leefstijlmodules past in de toekomstvisie van het NHG. Leefstijl en preventie krijgen binnen de eerstelijns zorg steeds meer aandacht en worden vastgelegd in visie en richtlijnen. In de toekomstvisie huisartsenzorg staat een duidelijke ambitie wat betreft preventie:
- De huisartsenzorg richt zich vooral op die vormen van preventie waarvan haar inzet aantoonbare meerwaarde heeft: de zorggerelateerde en geïndiceerde preventie*;
- Samen met andere partijen (GGD, gemeente) geven huisartsen vorm aan wijkgebonden preventie, waarbij wordt afgesproken wie op welke wijze de meest effectieve rol kan spelen.
Het thema ‘preventie’ wordt in de toekomstvisie nog verder uitgewerkt en hierin zijn ook concrete aanknopingspunten te vinden voor gemeenten, buurtsportcoaches en sportaanbieders:
- Samen met de lokale overheden, zorgverzekeraars, scholen en patiëntenorganisaties geeft het lokaal huisartsensamenwerkingsverband vorm aan preventie in dorp of wijk. Dorp- of wijkscans geven inzicht in de behoeften van de patiëntenpopulatie, op basis waarvan afspraken worden gemaakt over extra aandacht voor specifieke doelgroepen.
- De huisarts heeft, in samenwerking met andere partijen, een verbindende rol op het terrein van de selectieve preventie** door onder meer patiënten te verwijzen en/of motiveren voor speciale preventieprogramma’s en eventueel screeningsprogramma’s uit te (laten) voeren als daarvan de meerwaarde is aangetoond.
Kansen voor sport en bewegen
Met een visie en richtlijnen ligt er een mooie basis om mensen met een gezondheidsrisico vanuit de eerstelijns zorg te begeleiden naar een gezonde(re) leefstijl. De vraag is natuurlijk of dit breed opgepakt gaat worden door huisartsen. Partijen buiten de eerstelijn, zoals gemeenten, buurtsportcoaches en sportaanbieders hebben wel iets concreets om op aan te haken bij de zorg. De hoop en verwachting is dat zorgverleners meer open staan voor samenwerking nu ze ook zelf richtlijnen en tools hebben. Want alleen vanuit samenwerking kan een goede invulling worden gegeven aan preventie. NISB moedigt gemeenten, buurtsportcoaches en sportaanbieders aan om contact met de huisartsprakijk te leggen of het bestaande contact te verstevigen.
* Geïndiceerde preventie is erop gericht om het ontstaan van een ziekte te voorkomen bij een individu met een verhoogd risico op de ziekte. Zorggerelateerde preventie (tertiaire preventie) is erop gericht om verergering, complicaties, of beperkingen van een ziekte te voorkomen.
** Selectieve preventie probeert te voorkomen dat personen met één of meerdere risicofactoren (determinanten) voor een bepaalde aandoening daadwerkelijk ziek worden.