Voetbal als oorlog

De Engels-Nederlandse journalist Simon Kuper maakte een wereldreis die geheel in het teken stond van voetbal. Hij bezocht tweeëntwintig landen en onderzocht in welke mate voetbal, politiek en cultuur verstrengeld zijn. De reis begon in Nederland, in de zomer van 1988 toen zo’n negen miljoen Nederlanders de straat op gingen om de zege op het Duitse nationale team te vieren; het was alsof de oorlog nu pas gewonnen was. In Oost-Berlijn merkte Kuper hoezeer de Stasi in rep en roer werd gebracht door fans die door de Muur van hun clubs gescheiden waren, bij Dynamo Kiev zag hij hoe geld verdiend werd met de export van onderdelen van kernraketten. In Zuid-Afrika bleek het einde van de apartheid te zijn ingeluid door het opstellen van zwarte spelers in blanke teams en in Argentinië deden militairen er alles aan om overwinningen van hun nationale team met graan, wapens en leningen te kopen. Maar Kuper onderzocht niet alleen de politieke kant van het voetbal. Hij onderging ook de hoogoplaaiende emoties bij een wedstrijd tussen Celtic en Glasgow Rangers, liet zich door Helenio Herrera – de bedenker van het catenaccio-systeem – uitleggen waarom zijn tactiek niet laf is en stelt vast waarom Robson als coach bij PSV faalde.