Beweegvriendelijke omgeving

Een beweegvriendelijke omgeving is een inclusieve leefomgeving die mensen faciliteert, stimuleert en uitdaagt om te bewegen, spelen, sporten en ontmoeten. Met inclusieve leefomgeving bedoelen we dat de (semi)openbare ruimte en voorzieningen niet alleen toegankelijk zijn voor iedereen, maar ook dat iedereen zich welkom voelt en mee kan doen.

Er is geen blauwdruk voor de beweegvriendelijke omgeving. Hoe je een leefomgeving vormgeeft zodat die beweegvriendelijk wordt ervaren, hangt altijd af van de lokale context, de wensen van bewoners en gebruikers en de mogelijkheden in een buurt of gemeente. Wel bestaat de beweegvriendelijke omgeving altijd uit 3 elementen:

• Hardware: fysieke leefomgeving
• Software: aanbod van activiteiten, begeleiding en communicatie
• Orgware: alles wat betreft het proces om te komen tot het zichtbare aanbod (hoe de hardware en software georganiseerd worden)

Deze elementen komen samen in het BVO model.

Meer weten?
Bekijk dan de animatie bovenaan deze pagina, gebruik de Whitepaper Beweegvriendelijke omgeving en lees het Allesoversport.nl artikel Wat is een beweegvriendelijke omgeving?

Sporten en bewegen heeft vele positieve effecten (zie ook waarde van sport en bewegen), en de inrichting van de leefomgeving is van invloed op ons beweeggedrag. Het is dus belangrijk dat de leefomgeving uitnodigt tot bewegen, en dat dit thema niet ondersneeuwt onder andere belangrijke maatschappelijke thema’s en opgaven zoals klimaatverandering, luchtkwaliteit, mobiliteit, of woningbouw. 

Sterker nog, een beweegvriendelijke omgeving kan met een integrale aanpak juist heel goed gekoppeld worden aan deze opgaven. Met 11 argumenten van een beweegvriendelijke omgeving laten we je zien welke kansen er zijn.

Meer weten?
Bekijk dan de Argumenten voor een beweegvriendelijke omgeving. Deze helpen je in het agenderen en meenemen van andere collega’s en stakeholders om aan de slag te gaan en de leefomgeving beweegvriendelijk in te richten.

Een beweegvriendelijke omgeving is altijd een combinatie tussen hardware, software en orgware en afgestemd op de lokale context, de wensen van bewoners en gebruikers en de mogelijkheden op een locatie. 

Het kan gaan om bestaande gebieden en nieuw te ontwikkelen gebieden, en op verschillende schaalniveaus. Denk aan speelplekken, wandel- en fietsroutes, openbare sportplekken (zoals beweegtuinen, pumptracks, skatebanen), gebouwen, schoolpleinen, sportaccommodaties en groene en blauwe gebieden. 

Meer weten?
In de Atlas beweegvriendelijke omgeving zijn allerlei voorbeelden verspreid door Nederland verzameld, met daarbij ook informatie over de totstandkoming en hardware, software en orgware. 

Heb je zelf ook een mooi voorbeeld? Dan kun je deze zelf toevoegen aan de Atlas! Zo kunnen anderen van jouw project leren en geïnspireerd worden.

Je kunt op verschillende niveaus aan de slag gaan met het creëren van een beweegvriendelijke omgeving:

• Op strategisch niveau (macro), zoals een (omgevings)visie
• Op beleidsniveau (meso), zoals integraal beleid rond sporten, bewegen, spelen, gezondheid en inrichting van de openbare ruimte
• Op uitvoeringsniveau (micro), zoals het ontwerpen en aanleggen van specifieke locaties

Integraal samenwerken is essentieel om tot een beweegvriendelijke omgeving te komen. Een goede verbinding tussen het ruimtelijk en sociaal domein is daarom een voorwaarde voor succes. Onderstaande afbeelding laat zien wie er allemaal nodig kunnen zijn of betrokken kunnen worden. 

Meer weten?
Wil je aan de slag op het mesoniveau? Gebruik dan het Stappenplan beleid voor een beweegvriendelijke omgeving. 

Of ga op microniveau aan de slag met het ontwerpen van een beweegvriendelijke omgeving met behulp van de bouwstenen van de beweegvriendelijke omgeving. Tip! Een zogenaamd universeel ontwerp houdt rekening met de diversiteit van gebruikers en streeft naar inclusiviteit vanaf het begin van het ontwerpproces, zodat zoveel mogelijk mensen gebruik kunnen maken van de beweegvriendelijke omgeving, ongeacht achtergrond. Gebruik daarom ook de inspiratiegids en Ontwerpchecklist inclusieve beweegvriendelijke omgeving. 

Wil je eerst meer inzicht in hoe jouw gemeente er voor staat, kijk dan naar de Kernindicator Beweegvriendelijke Omgeving en gebruik de BVO Scan. 

Dat kan zeker! Neem contact op met een van de specialisten beweegvriendelijke omgeving.